Diş eti şişmeleri, diş eti dokularının iltihaplanması veya tahriş olması sonucu meydana gelir. Genellikle ağız hijyenine yeterince dikkat edilmemesi, plak ve tartar birikimi gibi nedenlerden kaynaklansa da başka sağlık sorunları ve dış etkenler de diş eti şişmesine yol açabilir. İşte diş eti şişmesinin yaygın nedenleri:
1. Plak ve Tartar Birikimi
Diş eti şişmesinin en yaygın nedenlerinden biri, dişlerde ve diş eti çizgisinde biriken plak ve tartardır. Yeterince temizlenmeyen plak, diş etlerini tahriş eder ve diş eti iltihabına (gingivit) neden olur. Plak sertleşip tartara dönüştüğünde, bu iltihap daha da şiddetlenir ve diş etlerinde şişme ve kızarıklığa yol açar.
2. Diş Eti İltihabı (Gingivit)
Diş eti iltihabı, yetersiz ağız bakımı nedeniyle diş etlerinde plak birikmesi sonucu oluşur. Gingivit, diş etlerinin şişmesine, kızarmasına ve kanamasına yol açar. Tedavi edilmezse, gingivit daha ciddi diş eti hastalıklarına (periodontit) dönüşebilir.
3. Periodontal Hastalıklar (Periodontit)
Tedavi edilmemiş gingivit, diş eti dokusunun ve dişi çevreleyen kemik yapısının zarar görmesine neden olabilir. Bu duruma periodontit denir ve diş etlerinde şişme, ağrı ve hatta diş kaybına yol açabilir. Periodontit, dişlerin gevşemesine ve diş etlerinin çekilmesine neden olabilir.
4. Hormonal Değişiklikler
Hamilelik, menopoz, ergenlik ve adet döngüsü gibi hormonal değişiklikler, diş etlerinin daha hassas hale gelmesine neden olabilir. Bu dönemlerde diş etlerinde daha fazla kan akışı olur ve diş etlerinde şişlik, hassasiyet ve iltihaplanma görülebilir.
5. Diş Çıkması (Özellikle 20 Yaş Dişleri)
Özellikle 20 yaş dişlerinin çıkması sırasında diş etlerinde baskı oluşur ve bu baskı diş etlerinde şişliğe ve ağrıya neden olabilir. Diş etleri iltihaplanabilir ve bazen enfeksiyon gelişebilir.
6. Yanlış Diş Fırçalama Tekniği
Dişleri çok sert fırçalamak veya sert kıllı diş fırçası kullanmak, diş etlerini tahriş ederek şişmesine neden olabilir. Yanlış diş ipi kullanımı da aynı şekilde diş etlerini tahriş edebilir ve iltihaplanmaya yol açabilir.
7. Ağız Yaralanmaları
Ağız içi travmalar, yanak ısırma, diş eti üzerine alınan darbeler veya yanlış yerleştirilmiş protezler diş etinde yaralanmalara neden olabilir. Bu tür travmalar, diş etlerinde şişlik ve rahatsızlık yaratır.
8. Beslenme Eksiklikleri
Özellikle C vitamini eksikliği diş eti sağlığını olumsuz etkileyebilir. C vitamini eksikliği, diş etlerinin şişmesine ve kanamasına neden olan skorbüt hastalığına yol açabilir.
9. Sigara ve Tütün Ürünleri
Sigara ve diğer tütün ürünleri, diş eti dokularına zarar vererek şişliğe ve iltihaplanmaya yol açar. Ayrıca sigara içmek, diş eti hastalıklarının iyileşme sürecini yavaşlatır ve diş eti sağlığını olumsuz etkiler.
10. Diş Eti Çekilmesi ve Enfeksiyonlar
Diş eti çekilmesi sonucu diş köklerinin açığa çıkması, bu bölgede hassasiyet ve enfeksiyon riskini artırabilir. Diş köklerinin çevresinde enfeksiyon oluşursa, diş etleri şişebilir ve ağrıya yol açabilir.
11. İlaçların Yan Etkileri
Bazı ilaçlar diş eti dokularında şişlik ve iltihaplanmaya neden olabilir. Özellikle kan basıncı ilaçları, bağışıklık sistemi baskılayıcı ilaçlar ve antiepileptik ilaçlar diş etlerinin yapısını bozarak şişlik yaratabilir.
Diş Eti Şişmesini Önlemek ve Tedavi Etmek İçin Yöntemler
- Düzenli Ağız Bakımı
Diş eti şişmesini önlemek için günde en az iki kez dişlerinizi yumuşak kıllı bir diş fırçası ile fırçalayın ve diş ipi kullanarak diş aralarını temizleyin. Düzenli fırçalama, plak birikimini önler ve diş etlerinin sağlıklı kalmasını sağlar. - Tuzlu Su ile Gargara
Bir bardak ılık suya bir çay kaşığı tuz ekleyip gargara yapmak, diş eti şişmesini ve iltihabını hafifletebilir. Tuzlu su, diş etlerindeki bakterileri öldürerek iltihabı azaltır. - Antibakteriyel Ağız Gargaraları
Antibakteriyel ağız gargaraları, diş eti enfeksiyonlarını tedavi etmek için kullanılır. Diş hekiminizin önerdiği bir gargara, bakterileri yok ederek iltihabı ve şişliği azaltabilir. - Soğuk Kompres
Diş etlerindeki şişliği azaltmak için dışarıdan soğuk kompres uygulayabilirsiniz. Soğuk, iltihaplanmayı ve şişliği hafifletmeye yardımcı olur. - Profesyonel Diş Temizliği
Plak ve tartarın diş etlerinden uzaklaştırılması için diş hekiminizde profesyonel temizlik yaptırın. Diş taşı temizliği, diş eti iltihabını ve şişmesini önleyebilir. - Ağrı Kesiciler
Diş eti şişmesiyle birlikte ağrı varsa, ibuprofen veya parasetamol gibi ağrı kesiciler geçici rahatlama sağlayabilir. Ancak uzun süreli kullanım için diş hekiminize danışmalısınız. - Antibiyotik Tedavisi
Eğer diş eti şişmesi ve iltihabı bakteriyel bir enfeksiyondan kaynaklanıyorsa, diş hekiminiz antibiyotik tedavisi önerebilir. Bu tedavi, enfeksiyonu kontrol altına alarak şişlik ve ağrıyı azaltır.
Diş eti şişmesi genellikle ciddi bir sorunun belirtisidir ve tedavi edilmediğinde diş eti hastalıklarına dönüşebilir. Eğer diş etlerinizde sürekli şişlik ve ağrı yaşıyorsanız, en kısa sürede bir diş hekimine başvurmanız önerilir.
