Diş çekimi, diş hekimliğinde en son başvurulan tedavi yöntemlerinden biridir. Genellikle, dişin kurtarılması mümkün değilse ya da hastanın genel ağız sağlığı açısından çekilmesi gerekiyorsa tercih edilir. Ancak kökü sağlam olan dişler, bazı durumlarda çekim gerektirmeyebilir. Dişin kökü sağlamken çekilmesi kararında, dişin genel durumu, çevresindeki dokuların sağlığı ve hastanın rahatlığı göz önünde bulundurulur. Bu yazıda, kökü sağlam olan dişlerin çekilip çekilemeyeceği, hangi durumlarda çekim yapılması gerektiği ve alternatif tedavi yöntemleri ele alınacaktır.
Kökü Sağlam Olan Dişin Çekilmesi Gereken Durumlar
Kökü sağlam olan dişler genellikle çekimden önce başka tedavi seçenekleri ile kurtarılmaya çalışılır. Ancak bazı durumlarda, kök sağlam olmasına rağmen dişin çekilmesi zorunlu hale gelebilir. İşte bu durumlardan bazıları:
- Geri Dönüşü Olmayan Diş Çürükleri: Dişin taç kısmında (üst kısmında) aşırı derecede çürük oluşmuşsa ve dolgu, kanal tedavisi veya kaplama gibi tedavi seçenekleriyle kurtarılamıyorsa, dişin çekilmesi gerekebilir. Kök sağlam olsa bile dişin üst kısmı işlevini yerine getiremeyecek kadar hasar gördüyse çekim düşünülebilir.
- Periodontal (Gum) Diseases: İleri düzeyde diş eti hastalıkları, dişi çevreleyen dokuların ve kemiğin zayıflamasına yol açabilir. Diş kökü sağlam olsa bile dişi destekleyen dokuların sağlığını kaybetmesi nedeniyle diş sallanabilir veya yerinde duramayacak hale gelebilir. Bu durumda, dişin çekilmesi gerekebilir.
- Tooth Breakage: Diş travmaları veya kazalar sonucu diş kırıldığında, kök sağlam kalsa bile dişin üst kısmı büyük ölçüde hasar görebilir. Özellikle diş kök kanal tedavisi gördüyse ve dişin taç kısmı onarılamayacak durumdaysa dişin çekilmesi gerekebilir.
- Orthodontic Treatment: Bazı ortodontik tedavilerde, dişlerin yer açılması amacıyla sağlam dişlerin çekilmesi gerekebilir. Özellikle aşırı çapraşık dişlerin olduğu durumlarda, diş teli tedavisi öncesi kökü sağlam olan dişlerin çekilmesi gerekli olabilir. Bu durum, dişlerin düzgün hizalanması için yapılır.
- Impacted Teeth: Gömülü dişler (özellikle yirmilik dişler) diğer dişlere baskı yapabilir veya yanlış pozisyonda çıkmaya çalışabilir. Dişin kökü sağlam olsa bile, bu dişler çekilmelidir çünkü diş etine veya diğer dişlere zarar verebilirler.
Kökü Sağlam Olan Dişin Çekilmemesi İçin Alternatif Tedavi Yöntemleri
Diş çekimi, genellikle dişin kurtarılamadığı durumlarda başvurulan son çaredir. Ancak diş kökü sağlam olduğunda, dişi çekmeden önce alternatif tedavi yöntemleri mutlaka değerlendirilmelidir. İşte diş çekimi yerine uygulanabilecek bazı tedavi yöntemleri:
- Fill: Dişin üst kısmında çürük varsa, dolgu ile bu çürük temizlenebilir ve dişin işlevi geri kazandırılabilir. Diş kökü sağlamsa, dolgu yapılarak dişin kurtarılması mümkündür.
- Root Canal Treatment: Eğer dişin sinirleri enfekte olmuşsa, kök kanal tedavisi uygulanarak dişin iç kısmındaki enfekte doku temizlenir. Kanal tedavisi ile dişin kökü korunur ve diş çekiminden kaçınılabilir.
- Kaplama (Kron) Tedavisi: Dişin taç kısmında ciddi hasar veya çürük varsa, diş kökünü korumak için kaplama (kron) tedavisi uygulanabilir. Bu işlem, dişin üzerine bir kaplama yerleştirerek dişin sağlam ve işlevsel kalmasını sağlar.
- Gum Surgery: Eğer diş eti hastalığı nedeniyle diş kaybı riski varsa, periodontal tedavi ile diş eti ve çevre dokuların sağlığı iyileştirilebilir. Dişi destekleyen kemik ve diş eti güçlendirilerek dişin yerinde kalması sağlanabilir.
Kökü Sağlam Olan Diş Çekimi Sonrası Ne Yapılmalı?
Eğer diş kökü sağlam olmasına rağmen diş çekilmesi gerekmişse, diş çekimi sonrasında dikkat edilmesi gereken bazı önemli adımlar vardır. Bu adımlar, iyileşme sürecinin sorunsuz geçmesini ve komplikasyonların önlenmesini sağlar:
- Control Of Bleeding: Diş çekimi sonrasında gazlı bezle çekim bölgesine baskı uygulanarak kanama durdurulmalıdır. Bu, yaklaşık 30-60 dakika sürebilir.
- Pain and swelling Management: Diş çekimi sonrasında şişlik ve ağrı oluşabilir. Soğuk kompres ve hekiminizin verdiği ağrı kesicilerle bu durumu kontrol edebilirsiniz.
- Oral Hygiene: İlk 24 saat boyunca ağız çalkalama yapılmamalıdır. Ertesi gün ağız hijyenine dikkat edilerek çekim bölgesi nazikçe temizlenmelidir.
- Balanced Diet: Sıcak, sert ve baharatlı yiyeceklerden kaçınmak, çekim bölgesinin iyileşmesine yardımcı olur. İlk günlerde yumuşak gıdalar tercih edilmelidir.
Results
Kökü sağlam olan bir diş, her zaman çekilmek zorunda değildir. Diş çekimi öncesi dişi kurtarabilecek tüm tedavi seçenekleri değerlendirilmelidir. Ancak bazı durumlarda, dişin kökü sağlam olsa bile çürük, diş eti hastalıkları veya kırılma gibi nedenlerle dişin çekilmesi gerekebilir. Diş hekimi, dişin genel durumu ve hastanın ağız sağlığına göre en uygun tedavi kararını verecektir.
