Kaplama dişlerin altındaki dokularda veya çevresindeki diş etlerinde iltihaplanma meydana gelebilir. Bu durum, ağrı, şişlik, kızarıklık ve bazen de kötü bir tat veya ağız kokusuyla kendini gösterir. İltihaplanma, kaplama dişin altındaki doğal dişteki bir enfeksiyondan, diş eti sorunlarından veya kaplamanın tam uyumlu olmamasından kaynaklanabilir. Kaplama dişlerde iltihaplanma genellikle acil müdahale gerektiren bir durumdur ve zamanında tedavi edilmediğinde daha ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
Kaplama Dişin İltihaplanma Nedenleri
- Diş Çürüğü:
Kaplamanın altında kalan doğal diş çürüdüğünde enfeksiyon gelişebilir. Çürük dişteki bakteriler, dişin sinirlerine ve köklerine ulaşarak iltihaplanmaya yol açabilir. Bu durum genellikle dişin kök bölgesinde apse oluşumuna neden olur. Çözüm: Diş çürüğü nedeniyle gelişen enfeksiyonlarda diş hekimi çürüğü temizleyip, kanal tedavisi uygulayabilir. Tedavi sonrasında diş yeniden kaplanır. - Kanal Tedavisinin Yetersiz Olması:
Kaplama yapılmadan önce dişe kanal tedavisi uygulanmışsa, kanal tedavisinin tam olarak yapılmaması ya da enfeksiyonun tekrarlaması durumunda diş iltihaplanabilir. Kanal tedavisindeki eksiklik, kök ucunda enfeksiyona neden olabilir. Çözüm: Bu durumda, diş hekimi yeniden kanal tedavisi (retreatment) uygulayarak enfekte sinir dokusunu temizler. Enfeksiyon kontrol altına alındıktan sonra kaplama yenilenir. - Diş Eti Enfeksiyonu (Gingivit):
Kaplama dişin etrafındaki diş etlerinde plak birikmesi, diş eti iltihabına (gingivit) neden olabilir. Plak, diş eti çizgisine yerleşerek iltihaba ve enfeksiyona yol açar. Bu durum, diş etlerinde şişlik, kızarıklık ve kanama ile kendini gösterir. Çözüm: Diş eti enfeksiyonu tedavisinde diş hekiminin yapacağı profesyonel temizlik ve antibakteriyel ağız gargaraları ile plak birikimi temizlenir. Düzenli ağız bakımı ve diş ipi kullanımı, diş eti iltihabını önlemeye yardımcı olur. - Kaplamanın Uygun Olmaması:
Eğer kaplama diş ile tam uyumlu değilse, diş ile kaplama arasında boşluklar kalabilir. Bu boşluklar bakterilerin birikmesine ve dişin enfekte olmasına yol açabilir. Ayrıca kaplama diş etine fazla baskı yaparsa, bu da diş eti tahrişine ve iltihaplanmasına neden olabilir. Çözüm: Diş hekiminiz kaplamanın uyumunu kontrol edecek ve gerekiyorsa kaplamayı yeniden yapacaktır. Uygun oturmayan kaplamalar diş eti sağlığını tehdit edebilir. - Diş Sıkma (Bruksizm):
Gece diş sıkma veya gıcırdatma alışkanlığı, kaplama dişlerin üzerinde aşırı baskı oluşturur. Bu aşırı baskı, diş köklerinde hasar ve iltihaplanmaya yol açabilir. Çözüm: Diş sıkma alışkanlığınız varsa, diş hekiminiz gece plağı kullanmanızı önerebilir. Bu plak, kaplama dişleri aşırı baskıdan koruyarak iltihaplanma riskini azaltır.
Kaplama Diş İltihaplanmasının Belirtileri
- Şiddetli diş ağrısı: Genellikle sürekli ve zonklayan bir ağrıdır.
- Diş etlerinde şişme ve kızarıklık: Diş eti enfeksiyonu nedeniyle diş etlerinde şişme ve kızarıklık olabilir.
- Apse oluşumu: Dişin kökünde veya diş etinde bir apse (iltihap dolu kese) oluşabilir.
- Ağız kokusu ve kötü tat: Enfeksiyon, ağızda kötü bir koku ve tat bırakabilir.
- Sıcak-soğuk hassasiyeti: Kaplamanın altındaki diş enfekte olduğunda sıcak-soğuk yiyeceklere karşı hassasiyet artabilir.
Kaplama Diş İltihaplanmasının Tedavisi
- Kanal Tedavisi:
Eğer kaplamanın altındaki dişte enfeksiyon varsa, dişin sinirleri enfekte olabilir. Bu durumda kanal tedavisi yapılması gerekebilir. Kanal tedavisi ile dişin içindeki enfekte sinir dokusu temizlenir ve diş yeniden kaplanır. - Antibiyotik Tedavisi:
Diş iltihaplanmasının şiddetine bağlı olarak diş hekimi antibiyotik tedavisi önerebilir. Antibiyotikler, diş köklerindeki enfeksiyonu kontrol altına alarak iltihabın yayılmasını engeller. Ancak antibiyotikler tek başına yeterli değildir, esas sorun olan çürük veya enfekte sinirin tedavi edilmesi gerekir. - Apse Drenajı:
Eğer iltihap bir apse oluşturduysa, diş hekimi apsenin içindeki iltihabı boşaltabilir. Bu işlem enfeksiyonun yayılmasını önler ve hastayı rahatlatır. - Kaplamanın Yenilenmesi:
Kaplamanın altındaki diş ya da diş eti enfekte olmuşsa, diş hekimi kaplamayı çıkararak alttaki sorunlu bölgeyi tedavi eder. Tedavi sonrasında kaplama yeniden yapılabilir.
Kaplama Diş İltihaplanmasını Önlemek İçin Öneriler
- Düzenli Ağız Hijyeni: Dişlerinizi günde iki kez fırçalayın ve diş ipi kullanarak kaplamaların çevresindeki plakları temizleyin.
- Antibakteriyel Gargara: Antibakteriyel gargara kullanarak diş eti enfeksiyonlarını önleyin.
- Düzenli Diş Hekimi Kontrolleri: Diş hekiminizi düzenli olarak ziyaret ederek kaplamanın altındaki dişin sağlığını kontrol ettirin. Diş çürüğü ya da enfeksiyon varsa erken müdahale edilebilir.
- Sert Yiyeceklerden Kaçının: Kaplama dişler sert yiyeceklerden zarar görebilir. Buz çiğnemekten, sert şekerlerden ve kabuklu kuruyemişlerden kaçının.
- Diş Sıkma Alışkanlığını Kontrol Altına Alın: Diş sıkma ya da gıcırdatma alışkanlığınız varsa, gece plağı kullanarak dişlerinize aşırı baskı yapmaktan kaçının.
Sonuç
Kaplama dişin iltihaplanması ciddi bir durumdur ve zamanında tedavi edilmesi gerekir. Diş çürüğü, kanal tedavisi ihtiyacı, diş eti iltihabı veya kaplamanın uyumsuzluğu gibi faktörler kaplama dişin iltihaplanmasına yol açabilir. Diş hekiminiz, sorunun kaynağını tespit ederek gerekli tedaviyi uygular. Düzenli diş bakımı ve diş hekimi kontrolleri, kaplama dişlerin iltihaplanmasını önlemek için önemlidir.
